แนวทางการพัฒนาสถานศึกษาสู่การเป็นโรงเรียนแห่งความสุขตามแนวคิดของยูเนสโก โรงเรียนวัดสำโรง (หิรัญราษฎร์ภักดีวิทยา) สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 1
Guidelines for Developing Happy Schools Based on UNESCO’s Framework Wat Samrong School under The Nonthaburi Primary Educational Service Area Office 1
คำสำคัญ:
โรงเรียนแห่งความสุข; แนวทาง; การประเมินความต้องการจำเป็นบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันกับสภาพที่พึงประสงค์ และแนวทางการพัฒนาสถานศึกษาสู่การเป็นโรงเรียนแห่งความสุขของโรงเรียนวัดสำโรง (หิรัญราษฎร์ภักดีวิทยา) ตามแนวคิดของยูเนสโก ผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ผู้บริหารและครูผู้สอน จำนวน 32 คน และผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ เป็นแบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูล โดยการหาความถี่ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าดัชนีความต้องการจำเป็น และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัย พบว่า 1) สภาพปัจจุบันของการพัฒนาสถานศึกษาสู่การเป็นโรงเรียนแห่งความสุขในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง และสภาพที่พึงประสงค์ของการพัฒนาสถานศึกษาสู่การเป็นโรงเรียนแห่งความสุข ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยค่าดัชนีความต้องการจำเป็นที่อยู่ในอันดับสูงสุดเป็นด้านสถานที่ รองลงมาคือ ด้านกระบวนการ และด้านคน ตามลำดับ 2) แนวทางการพัฒนาสถานศึกษาสู่การเป็นโรงเรียนแห่งความสุข ประกอบด้วย หลักการพัฒนา วัตถุประสงค์ แนวทางการพัฒนา และเงื่อนไขความสำเร็จ มีหลักการ 4 ด้าน คือ หลักความยุติธรรม หลักจิตวิทยาเชิงบวก หลักความยืดหยุ่น และหลักความเป็นอยู่ที่ดี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาสถานศึกษาสู่การเป็นโรงเรียนแห่งความสุข และแนวทางการพัฒนาสถานศึกษาสู่การเป็นโรงเรียนแห่งความสุข ประกอบด้วย แนวทางการพัฒนาด้านสถานที่ ด้านกระบวนการ และด้านคน ส่วนเงื่อนไขความสำเร็จ ประกอบด้วย การมีส่วนร่วมของชุมชน ภาวะผู้นำของผู้บริหาร ทรัพยากร ในการทำงาน และค่านิยมร่วมขององค์กร
The purposes of this research were to: 1) study the degree of success and important conditions for developing Wat Samrong School (Hirunratrphakdi Wittaya) into a "Happy School" based on the UNESCO concept, and 2) propose guidelines for development of Happy School, following the same concept. The study involved 32 participants, including school administrators and teachers, along with five experts. The tools were a questionnaire and a semi-structured interview. The data were analyzed using frequency, percentage, mean, standard deviation, the priority needs index (PNImodified), and content analysis.
The results of this research were as follows: 1) The degree of success conditions for developing the school into a Happy School were rated at a moderate level overall, while the important conditions were rated at a high level. The highest priority need index was for the place, followed by the process and people, respectively. 2) The proposed development guidelines include principles, objectives, guidelines, and conditions for success. The four key principles are Justice, positive psychology, flexibility, and well-being, with the objective of transforming the school into a Happy School. The development guidelines were focus on three areas: place, process, and people. The conditions for success include community involvement, leadership of administrators, resources for work, and shared organizational values.
References
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง. (2557). ก้าวไปสู่องค์กรสุขภาวะ ก้าวไปเป็น Happy Workplace. คณะสาธารณสุขศาสตร์มหาวิทยาลัยมหิดล.
ชาญวิทย์ วสันต์ธนารัตน์. (2559). มาสร้างองค์กรแห่งความสุขกันเถอะ ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2559. บริษัทแอทโฟร์พริ้นท์ จำกัด.
ฐิติกรณ์ อาจะสมิต. (2564). แนวทางการพัฒนาสถานศึกษาให้เป็นองค์กรแห่งความสุข สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 1. วารสารบริหารการศึกษา มศว, 18(34), 42-56.
______. (2566). อิทธิพลของปัจจัยทางการศึกษาที่ส่งผลต่อความสุขในการเรียนออนไลน์ ช่วงการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 โรงเรียนวัดสำโรง (หิรัญราษฎร์ภักดีวิทยา) สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 1. วารสารศึกษาศาสตร์ปริทัศน์, 38(2), 71-85.
สุวิมล ว่องวาณิช. (2562). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น (พิมพ์ครั้งที่ 4). สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Bush, T. (2015). Theories of educational leadership and management (4th ed.). Sage Publications.
DuFour, R., & Eaker, R. (1998). Professional learning communities at work: Best practices for enhancing student achievement. Solution Tree.
Hargreaves, A., & Fullan, M. (2012). Professional capital: Transforming teaching in every school. Teachers College Press.
Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2013). Educational administration: Theory, research, and practice (9th ed.). McGraw-Hill Education.
Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.
Leithwood, K., Harris, A., & Hopkins, D. (2020). Seven strong claims about successful school leadership revisited. School Leadership & Management, 40(1), 5-22.
Likert, R. (1961). New patterns of management. McGraw-Hill.
Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370-396.
Polit, D. F., & Beck, C. T. (2006). The content validity index: Are you sure you know what's being reported? Critique and recommendations. Research in Nursing & Health, 29(5), 489–497. https://doi.org/10.1002/nur. 20147
Rovinelli, R.J., & Hambleton, R.K. (1976). On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Tijdschrift voor Onderwijsresearch, 2(2), 49–60.
Schneider, M. (2002). Do school facilities affect academic outcomes?. National Clearinghouse for Educational Facilities, 2-25. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED470979.pdf
Sergiovanni, T. J. (2009). The principalship: A reflective practice perspective. Pearson Education.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). (2016). Happy schools ! A framework for learner well-being in the Asia-Pacific. Asian and Pacific Regional Bureau of Education.
______. (2024). Why the world needs happy schools: global report on happiness in and for learning. Paris: the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. doi.org/10.54675/NPEQ5495
Wong, W. K., Kwan, J., & Watkins, D. (2017). The impact of school physical environment on the learning and teaching process. Journal of Educational Psychology, 109(3), 374-384.
