การประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาทักษะการใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ ของครูผู้สอน เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะ 5 ประการของนักเรียนโรงเรียนสุจริต สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาลำปาง เขต 1
The Needs Assessment for Developing Teacher Competencies in Artificial Intelligence Technology Skills to Promote the 5 Characteristics of Students in Upright Schools Under Lampang Primary Educational Service Area Office 1
คำสำคัญ:
การประเมินความต้องการจำเป็น; ทักษะการใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ 1. ศึกษาความต้องการจำเป็นในการพัฒนาทักษะการใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ของครูผู้สอน เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะ 5 ประการของนักเรียนโรงเรียนสุจริต 2. ศึกษาแนวทางการพัฒนาทักษะการใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ของครูผู้สอน เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะ 5 ประการของนักเรียนโรงเรียนสุจริต กลุ่มตัวอย่าง คือ ครูผู้สอน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาลำปาง เขต 1 จำนวน 300 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม และแบบสนทนากลุ่ม (Focus Group) คุณภาพของเครื่องมือ แบบสอบถามสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของทักษะการใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ของครูผู้สอน เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะ 5 ประการของนักเรียนโรงเรียนสุจริต มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับ เท่ากับ .973 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการจัดลำดับความสำคัญของต้องการจำเป็น (PNIModified) การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)
ผลการศึกษา พบว่า
1. ผลการประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนาทักษะการใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ของครูผู้สอน เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะ 5 ประการของนักเรียนโรงเรียนสุจริต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาลำปาง เขต 1 ในภาพรวมพบว่า ด้านการสร้าง มีค่าดัชนีลำดับความต้องการจำเป็นสูงที่สุด เป็นลำดับแรก (PNI = .39) รองลงมาเป็น ด้านการเข้าใจ (PNI = .37) ด้านการเข้าถึง (PNI = .31) และด้านการใช้ (PNI = .30) ตามลำดับ
2. แนวทางการพัฒนาทักษะการใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ของครูผู้สอน เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะ 5 ประการของนักเรียนโรงเรียนสุจริต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาลำปาง เขต 1 ได้แก่ ด้านการสร้าง โดยการพัฒนาทักษะการออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญญาประดิษฐ์ ด้านการเข้าใจ โดยการเรียนรู้วิธีการประยุกต์ใช้ปัญญาประดิษฐ์ในการจัดการเรียนรู้ ด้านการเข้าถึง โดยการจัดอบรมด้านความปลอดภัยทางไซเบอร์และการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล และด้านการใช้ โดยการพัฒนาเกี่ยวกับการใช้แพลตฟอร์มการเรียนรู้ออนไลน์ขั้นสูงที่มีการบูรณาการเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์
The purposes of this research were 1) to study the needs assessment for developing teacher’s Artificial Intelligence technology skills to promote the 5 characteristics of students in Upright Schools. 2) to study the guidelines for developing teacher’s Artificial Intelligence technology skills to promote the 5 characteristics of students in Upright Schools. Population sample consists of 300 teachers under Lampang Primary Educational Service Area Office 1 were instrumental in the research, questionnaires and focus group discussions. The quality of the questionnaire instrument on the current state and desired state of AI technology usage skills among teachers to promote the 5 characteristics of students in integrity schools demonstrated high reliability, with an overall Cronbach's alpha coefficient of 0.973. Statistics used for data analysis include: Frequency, Percentage, Means, Standard Deviation (SD) and priority by Modified Priority Needs Index (PNI). Qualitative data are analysis using Content Analysis.
The research were shown that:
1. The results of needs assessment index (PNI) for developing Artificial Intelligence technology skills among teachers to promote the 5 characteristics of students in Upright Schools under the Lampang Primary Educational Service Area Office 1 found that, overall, the Create aspect had the highest priority needs index (PNI=0.39) followed by Understand (PNI=0.37), Access (PNI=0.31) and User (PNI=0.31), respectively.
2. The guidelines for developing teacher’s Artificial Intelligence technology skills to promote the 5 characteristics of students in Upright Schools under the Lampang Primary Educational Service Area Office 1 in each of the following area: Create aspect, by developing skills in designing learning activities using artificial intelligence; Understand aspect, by learning how to apply artificial intelligence in learning management; Access aspect, by organizing training on cyber security and personal data protection; and User aspect, by developing advanced online learning platforms that integrate artificial intelligence technology.
เอกสารอ้างอิง
กมล โพธิเย็น. (2562). ความคิดสร้างสรรค์ : พรสรรค์ที่ครูควรสรรค์สร้างให้ผู้เรียน. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 1(17), 9-27.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2561). การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. (17 กุมภาพันธ์ 2568). http://www.moe.go.th/moe/th/news/detail.php? NewsID=38880&Key=news_research
ธีระ รุญเจริญ. (2562). แนวทางการบริหารการศึกษาในยุคนี้ Education Thailand 4.0. เอกสารประกอบการบรรยายพิเศษเรื่องแนวโน้มการบริหารจัดการศึกษา.
ธีรศักดิ์ อุ่นอารมย์เลิศ. (2557). การประเมินโครงการ (พิมพ์ครั้งที่ 3). โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร นครปฐม.
นำพล ม่วงอวยพร. (2566). บทบาทของครูในยุค AI. https://shorturl.asia/JDG9X.
ประกาศคณะกรรมการคุรุสภา. (2563). เรื่อง รายละเอียดของมาตรฐานความรู้และประสบการณ์วิชาชีพครู.ตามข้อบังคับคุรุสภา ว่าด้วยมาตรฐานวิชาชีพ (ฉบับที่ 4). (20 มกราคม 2568). https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2563/E/109/T_0010.PDF.
พชรวิทย์ จันทร์ศิริสิร, กาญจน์ เรืองมนตรี, และราตรี เลิศหว้าทอง. (2566). สมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้เชิงรุก สู่คุณภาพการศึกษาในยุคใหม่. วารสารสังคมศาสตร์ปัญญาพัฒน์, 5(2), 375-388.
พระสาโรจน์ ธีรภทฺโท. (2561). การใช้สื่อดิจิทัลเพื่อจัดการสอนศีลธรรมสำหรับนักเรียนในโรงเรียนมัธยมศึกษา อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรปราการ. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.
พิชญ์สินี มะโน. (2562). ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงในยุค DIGITAL DISRUPTION ต่อการศึกษา.วารสารครุศาสตร์อุตสาหกรรม, 18(1), 1-6.
ไพฑูรย์ สินลารัตน์และคณะ. (2560). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนแบบ CRP. คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ภรณี ศิริวิศาลสุวรรณ. (2562). การพัฒนาหลักสูตรเสริมสร้างทักษะชีวิตในยุคดิจิทัลสำหรับนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นของโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร. [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต] มหาวิทยาลัยศิลปากร.
มทินา ลีลาวิวัฒน์. (2566). การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบเกี่ยวกับจริยธรรมของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วิชัย วงษ์ใหญ่ และมารุต พัฒผล. (2563). การเรียนรู้เชิงสร้างสรรค์ (Creative Learning). จรัลสนิทวงศ์การพิมพ์.
วิริยะ ฤาชัยพาณิชย์. (2559). เปิดมุมมองปัญหาการศึกษาไทยสู่แนวทางพัฒนาการศึกษาที่มีคุณภาพ. วารสารวิจัยเพื่อพัฒนาสังคมและชุมชน มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 3(2), 2-8.
สุชาติ เพชรเทียนชัย, ศุภวรรณ วงศ์สร้างทรัพย์ และธีรศักดิ์ สร้อยคีรี. (2565). ปัญญาประดิษฐ์ในพลศึกษาเพื่อการเรียนรู้. วารสารศาสตร์การศึกษาและการพัฒนามนุษย์,6(2), 47-60.
สุวิมล ว่องวาณิช. (2558). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น (พิมพ์ครั้งที่ 3 ฉบับปรับปรุง). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศรัณย์ศิริ คัมภิรานนท์. (2562). AI เทคโนโลยีอนาคตของประเทศไทย (Artificial Intelligence in Thailand). https://shorturl.asia/2yr5e.
อิทธิณัฐ ตันติวิทิตพงศ์. (2558). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนทักษะแบบผสมผสานโดยเน้นการเรียนรู้ในสถานการณ์จริงเพื่อเสริมสร้างทักษะการทำงานสำหรับนักศึกษาสาขา เทคโนโลยีการโทรทัศน์และวิทยุกระจายเสียง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ. [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
De Cecco, J. P. (1968). The psychology of learning and instruction : educational psychology. Englewood Cliffs, N. J.: Prentice-Hall.
Doherty, A. (1998). The Internet: Destined to Become a Passive Surfing Technology. Educational Technology, 38(5), 61 -63.
