นวัตกรรมระบบสุขภาพระดับอำเภอ บริการสุขภาพระดับอำเภอ จังหวัดชัยนาท

บทคัดย่อ

นโยบายการพัฒนาเครือข่ายบริการสุขภาพระดับอำเภอ เป็นระบบการทํางานแบบมีส่วนร่วมจาก      ทุกภาคส่วนในการแก้ไขปัญหาสุขภาพ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลการพัฒนาเครือข่ายบริการสุขภาพระดับอำเภอ ใช้รูปแบบการประเมินผลแบบ CIPP Model จำนวน 4 ด้าน ได้แก่ ด้านบริบท ปัจจัยนำเข้า กระบวนการและผลผลิต ดำเนินการระหว่างเดือนเมษายน-กันยายน 2560 ในพื้นที่จังหวัดชัยนาท เก็บรวบรวมข้อมูลจากคณะกรรมการบริหารจัดการและผู้เกี่ยวข้องในการพัฒนาเครือข่ายบริการสุขภาพระดับอำเภอ จำนวน 160 คน โดยใช้แบบประเมินผลการพัฒนาระบบสุขภาพอำเภอ การสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ จำนวน ร้อยละ ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและ  การตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า ผลการวิจัย พบว่า จังหวัดชัยนาทมีการพัฒนาเครือข่ายบริการสุขภาพระดับอำเภอมาตั้งแต่ปี 2558 ได้ถ่ายทอดนโยบายให้ผู้ปฏิบัติงานในแนวดิ่งและกำหนดเป็นตัวชี้วัดระดับจังหวัด           มีโครงสร้างคณะทำงานและกำหนดบทบาทหน้าที่ที่ชัดเจน มีการสนับสนุนทรัพยากรและสิ่งอำนวยความสะดวกอย่างทั่วถึง ขับเคลื่อนการดำเนินงานภายใต้การนำของนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดโดยใช้เครื่องมือ “SI3M” ประกอบด้วย การกำหนดโครงสร้างกลไกการทำงาน ระบบข้อมูลสารสนเทศ กระบวนการดำเนินงานและนวัตกรรม การบูรณาการและการติดตามประเมินผล รวมทั้งมีการนิเทศติดตามงานในพื้นที่ด้วยกระบวนการ    ชื่นชมที่ให้ความสำคัญ  ในการค้นหาจุดดีมาเพื่อต่อยอด ส่งผลทำให้จังหวัดชัยนาทผ่านเกณฑ์การประเมิน มีการพัฒนาบุคลากรอย่างชัดเจน เป็นรูปธรรม พัฒนางานบริการสุขภาพปฐมภูมิจนเกิดเป็นนวัตกรรมสุขภาพชุมชน   ที่สามารถใช้ในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุติดบ้าน ติดเตียง และผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่บ้านอย่างต่อเนื่องเพิ่มมากขึ้น เกิดเป็นเครือข่ายสุขภาพระดับอำเภอที่มีการบูรณาการทรัพยากรในการดำเนินกิจกรรมที่ตอบสนองต่อปัญหาชุมชนจนเกิดอรรถประโยชน์สูงสุด ข้อเสนอแนะในการนำผลการวิจัยไปใช้ ควรส่งเสริมให้ผู้บริหารทุกระดับให้การสนับสนุนการพัฒนาเครือข่ายบริการสุขภาพระดับอำเภอและสร้างการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วน รวมทั้งส่งเสริมให้โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลได้มีโอกาสพัฒนาต่อยอดทุนทางสังคมและภูมิปัญญาท้องถิ่นในการดูแลสุขภาพและแก้ไขปัญหาสุขภาพของประชาชนต่อไป