แนวโน้มที่อดีตข้าราชการจะได้รับการเลือกตั้งเป็นผู้บริหารท้องถิ่น

สมัย  สายอ่อนตา

ผู้แต่ง

สมัย สายอ่อนตา

คำสำคัญ:

อดีตข้าราชการ, ผู้บริหารท้องถิ่น, การได้รับการเลือกตั้ง

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวโน้มที่อดีตข้าราชการจะได้รับการเลือกตั้งเป็นผู้บริหารท้องถิ่น โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการศึกษาจากเอกสารและการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 70 คน ได้แก่ ประชากรทั้งเพศชายเพศหญิงทุกสาขาอาชีพ รวมทั้งผู้นำทางศาสนา ผู้นำทางจิตวิญญาณที่อาศัยในเขตพื้นที่อำเภออุบลรัตน์ จังหวัดขอนแก่น เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างและใช้วิธีการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า

ปัจจัยด้านภูมิหลังของผู้บริหารท้องถิ่นที่เป็นทั้งอดีตข้าราชการและที่ไม่เป็นอดีตข้าราชการ ได้แก่ ประสบการณ์การทำงาน มนุษยสัมพันธ์ทางสังคม ฐานะทางสังคม การศึกษา และการมีส่วนร่วมทางการเมือง มีความสัมพันธ์ต่อการได้รับการเลือกตั้งตามลำดับ โดยอดีตข้าราชการมีแนวโน้มได้รับการเลือกตั้งเป็นผู้บริหารท้องถิ่นมากกว่าผู้ที่ไม่ได้เป็นอดีตข้าราชการ เนื่องจากได้รับการเคารพนับถือและมีต้นทุนทางสังคมจึงเป็นที่ยอมรับมากกว่า
ปัจจัยด้านความสามารถของผู้บริหารท้องถิ่นที่เป็นทั้งอดีตข้าราชการและที่ไม่เป็นอดีตข้าราชการ ได้แก่ ด้านวิสัยทัศน์ ด้านภาวะผู้นำ ด้านนโยบายของท้องถิ่น และด้านการตัดสินใจ มีความสัมพันธ์ต่อการได้รับการเลือกตั้งเป็นผู้บริหารท้องถิ่น โดยอดีตข้าราชการมีแนวโน้มได้รับการเลือกตั้งเป็นผู้บริหารท้องถิ่นมากกว่าผู้ที่ไม่ได้เป็นอดีตข้าราชการ เนื่องจากอดีตข้าราชการมีโอกาสแสดงวิสัยทัศน์ ความเป็นผู้นำด้านการบริหาร กำหนดนโยบายสำหรับท้องถิ่น การตัดสินใจ รวมทั้งมีความต่อเนื่องในการบริหารงานจนเป็นที่ยอมรับจากประชาชนได้มากกว่า
ผู้บริหารท้องถิ่นที่มาจากอดีตข้าราชการ บริหารงานเป็นระบบและมีแบบแผน มีโอกาสกำหนดนโยบายสร้างโครงการใหม่ๆ โดยชุมชนมีส่วนร่วมมากขึ้น มีความคล่องตัวในการติดต่อประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ขณะที่ผู้บริหารท้องถิ่นที่ไม่ได้มาจากอดีตข้าราชการบริหารงานตามบริบทของพื้นที่ตอบสนองความต้องการของประชาชน บริหารงานแบบกึ่งราชการโดยยึดประชาชนเป็นหลัก
ปัจจัยที่สามารถพยากรณ์การได้รับการเลือกตั้งเป็นผู้บริหารท้องถิ่นของอดีตข้าราชการ คือ ปัจจัยด้านความสามารถ ได้แก่ ความรู้ ความสามารถ วิสัยทัศน์ และมุมมองที่แตกต่างและกว้างไกล บริหารงานด้วยหลักการยึดระเบียบแบบแผนเป็นแนวทางการปฏิบัติ ขณะที่ปัจจัยที่สามารถพยากรณ์การได้รับการเลือกตั้งของผู้บริหารท้องถิ่นที่ไม่ใช่อดีตข้าราชการ คือ บริหารจัดการโดยยึดความต้องการของประชาชนเป็นหลัก ขยันและเอาใจใส่ต่อปัญหาและร่วมกิจกรรมกับชุมชนอย่างต่อเนื่อง

เอกสารอ้างอิง

จันทรานี สงวนนาม. (2545). ทฤษฎีและแนวปฏิบัติในการบริหารการศึกษา. กรุงเทพฯ: บุ๊ค พอยท์.
ถวิล มาตรเลี่ยม. (2544). การปฏิรูปการศึกษา: โรงเรียนเป็นฐานการบริหารจัดการ. กรุงเทพฯ: เสมาธรรม.
ณัฐพงศ์ นิลาทะวงศ์. (2552). ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเลือกนายกเทศมนตรี กรณีศึกษา: เทศบาลตำบลท่าขอนยาง อำเภอกันทรวิชัย จังหวัดมหาสารคาม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต (การเมืองการปกครอง). มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ปรัชญา ผาดผ่อง. (2559). คุณลักษณะของผู้บริหารท้องถิ่นที่พึงประสงค์ของประชาชนในเขตอำเภอเมืองชลบุรี. วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต. วิทยาลัยการบริหารรัฐกิจ มหาวิทยาลัยบูรพา.
ผกาพรรณ ต้นสอน. (2549). ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเลือกตั้งท้องถิ่นของประชาชน: ศึกษากรณีองค์การบริหารส่วนตำบลปากท่อ อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี. วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรมหาบัณฑิต (การเมืองการปกครอง). มหาวิทยาลัย
สุโขทัยธรรมาธิราช.
พนมศักดิ์ ปฏิมาประกรณ์. (2551).ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจเลือกตั้งท้องถิ่นของประชาชน องค์การบริหารส่วนตำบลอ่างหิน อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี. มหาวิทยาลัย ขอนแก่น.
พระเมธีธรรมาภรณ์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2540). คุณธรรมสำหรับนักบริหาร. กรุงเทพฯ:
ที.พี.เอ็ม.เพรส.
สุวรรณา สถาอานันท์ และเนื่องน้อย บุณยเนตร. (2542). ร่องรอยความคิด ความเชื่อไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุวัฒน์ วงศ์หมั่น. (2547). คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา อำเภอน้ำพอง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาขอนแก่น เขต 4. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ.
อุดม คุมา. (2555). ความสัมพันธ์เชิงอุปถัมภ์ของผู้นำชุมชนกับประชาชนที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมทางการเมืองในตำบลพระบาท อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง. 1(1), 87-98.
สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. (2542). พระราชบัญญัติ กำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2542. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2562 จาก http://www.dla.go.th/work/planlocal.
สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. (2542). พระราชบัญญัติระเบียบบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่นพ.ศ. 2542. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2562 จาก http://www.local.moi.go.th/2009/pdf/lawupdate.pdf