การบูรณาการจัดการเรียนรู้นวัตวิถีเชิงพุทธ : กรณีศึกษาหัตถกรรมผ้าย้อมคราม ของชุมชนบ้านตาด ตำบลแพต อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร

บทคัดย่อ

           การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาสภาพ การบูรณาการจัดการเรียนรู้นวัตวิถีเชิงพุทธ และแนวทางการบูรณาการจัดการเรียนรู้นวัตวิถีเชิงพุทธ : กรณีศึกษาหัตถกรรมผ้าย้อมคราม ของชุมชนบ้านตาด ตำบลแพต อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ปราชญ์ชาวบ้าน จำนวน 5 ท่าน กลุ่มทอผ้าย้อมคราม  จำนวน 10 ท่าน ครูโรงเรียนบ้านตาด จำนวน 3 ท่าน และพระสงฆ์วัดป่าบ้านตาด จำนวน 2 รูป รวมเป็นจำวน 20 ท่าน/รูป ใช้แบบสัมภาษณ์แบบวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้วิธีเชิงพรรณนา  

           ผลการวิจัยพบว่า

           1. สภาพการทำผ้าย้อมครามสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ชุมชนบ้านตาด เดิมย้ายมาจากฝั่งลาว มาอยู่อำเภออากาศอำนวย อำเภอคำตากล้า และอำเภอวานรนิวาส มีวิถีชีวิตแบบชาวไร่ ชาวนาและชาวสวน ใช้ชีวิตแบบเรียบง่าย ในสมัยก่อนทำผ้าย้อมครามใช้เอง เป็นการสืบทอดจากภูมิปัญญาคนรุ่นเก่า คนในหมู่บ้านทำนา ทำไร่ ทำสวน และมีการปลูกต้นครามเพื่อทำผ้าคราม เมื่อคนภายนอกรู้จัก สามารถสร้างรายได้แก่ชุมชน

           2. การบูรณาการจัดการเรียนรู้นวัตวิถีเชิงพุทธ ควรนำหลักธรรมมรรคมีองค์ 8 มาใช้ในการบูรณาการ เพราะเป็นหลักธรรมที่ใช้ในการทำงาน สร้างความซื่อสัตย์ต่อตนเอง เรียนรู้วิถีชีวิตความเป็นอยู่ วัฒนธรรมประเพณี คุณธรรม จริยธรรมของชุมชนกับหัตถกรรมผ้าย้อมคราม จัดการความร่วมมือระหว่าง บ้าน วัด โรงเรียน แหล่งสนับสนุนและแหล่งความรู้จากภายนอก ควรมีหลักในการทำงานร่วมกัน หลักในการยึดเหนี่ยวจิตใจ หลักในการผลิต และบริหารกลุ่มให้เกิดความยั่งยืน

           3. แนวทางการบูรณาการจัดการเรียนรู้นวัตวิถีเชิงพุทธ : กรณีศึกษาหัตถกรรมผ้าย้อมคราม เกิดจากความร่วมมือระหว่าง บ้าน วัด โรงเรียน โดยนำหลักธรรมมรรคมีองค์ 8 เป็นหลักธรรมที่ใช้ในการบูรณาการทำผ้าย้อมคราม มีความพอใจใฝ่รู้ตั้งใจทำ คิดบูรณาการให้เกิดสิ่งใหม่ๆ นำมาพิจารณาเพื่อให้เกิดความสำเร็จ หลักในการยึดเหนี่ยวจิตใจต่อผู้มาเยือนคือ การเอื้อเฟื้อแบ่งปัน มีน้ำใจไมตรี พูดจาอ่อนหวาน จริงใจ รู้จักกาลเทศะ ทำสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่น ให้เกิดความภาคภูมิใจ ตั้งใจทำงาน มีความสม่ำเสมอในการทำงาน ขยันและอดทนต่อหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย ยิ้มแย้มแจ่มใสต่อผู้มาเยือนในชุมชน