การประเมินมูลค่าความเต็มใจที่จะจ่ายเพื่อป้องกันปัญหามลพิษทางอากาศ จากฝุ่นละอองที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน ในกรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
มูลค่าความเต็มใจจ่าย; มลพิษทางอากาศ; ฝุ่น PM2.5; วิธีการประเมินมูลค่าภายใต้สถานการณ์สมมติบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยกำหนดและประเมินมูลค่าความเต็มใจที่จะจ่ายเพื่อป้องกันปัญหามลพิษทางอากาศจากฝุ่นละอองที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน (PM2.5) ในกรุงเทพมหานคร โดยวิธีการประเมินมูลค่าภายใต้สถานการณ์สมมติ (CVM) แบบตั้งคำถามปลายปิดโดยเสนอราคา 2 ครั้ง และประเมินค่าความเต็มใจที่จะจ่ายด้วยแบบจำลอง Double Bounded Logit Model โดยรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างด้วยแบบสอบถาม จำนวน 564 ครัวเรือน ผลการศึกษาพบว่า ครัวเรือนมีค่าใช้จ่ายเพื่อซื้ออุปกรณ์ป้องกันตนเอง 6,124.89 บาท/ครัวเรือน/ปี หรือ 16,857 ล้านบาท/ปี และยินดีจะจ่ายเพิ่มเพื่อให้ PM2.5 ลดลงทุกๆ 1 ไมโครกรัม เท่ากับ 18,946.87 ล้านบาท/ปี หรือ 6,402 บาท/ครัวเรือน/ปี สำหรับปัจจัยที่ส่งผลต่อความเต็มใจที่จะจ่าย พบว่า จำนวนวันที่ออกกำลังกาย มากกว่า 5 วัน/สัปดาห์ จำนวนสมาชิกในครัวเรือน รายได้ และการได้รับผลกระทบจากมลพิษทางอากาศ ทั้ง 4 ตัวแปร มีความสัมพันธ์ในทิศทางเดียวกันกับค่าความเต็มใจที่จะจ่ายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และอีก 2 ตัวแปร ได้แก่ จำนวนสมาชิกในครัวเรือนที่มีเด็ก จำนวนสมาชิกในครัวเรือนที่มีผู้สูงอายุมีความสัมพันธ์ในทิศทางตรงกันข้ามกับค่าความเต็มใจที่จะจ่าย อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
เอกสารอ้างอิง
กรมควบคุมมลพิษ. (2563). รายงานสถานการณ์และคุณภาพอากาศประเทศไทย. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2562. จาก http://air4thai.pcd.go.th/webV2/.
ณัฐกิตติ์ กิตติณัฏฐพงศ์. (2555). วิเคราะห์ความเต็มใจจะจ่ายเพื่อฟ้นฟูสภาพอากาศในเขตควบคุมมลพิษของจังหวัดระยอง. วารสารเศรษฐศาสตร์สุโขทัยธรรมาธิราช. 6(2), 1-18
ประกาย ธีระวัฒนากุล. (2550). การศึกษาความเต็มใจจ่ายเพื่อการปรับปรุงคุณภาพอากาศในเขตกรุงเทพ- มหานคร โดยเทคนิคการสมมติเหตุการณ์ให้ประเมินค่า: กรณีศึกษาเขตจตุจักร. วิทยานิพนธ์เศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วรานันต์ ตันติเวทย์. (2555). ปัจจัยที่มีผลต่อโอกาสในการประสบปัญหาสุขภาพอันเกิดจากมลพิษทางอากาศในนิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด จังหวัดระยอง. วารสารเศรษฐศาสตร์และบริหารธุรกิจ. 55(1), 355-363
วิษณุ อรรถวานิช และคณะ. (2563). สมุดปกฟ้าอากาศสะอาด ประเทศไทย (Clean Air Blue Paper, Thailand). เครือข่ายอากาศสะอาด ประเทศไทย. ISBN 978-616-393-295-2.: สำนักพิมพ์สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ
________. (2561). ต้นทุนของสังคมไทยจากมลพิษทางอากาศและมาตรการรับมือ. สถาบันวิจัยเศรษฐกิจป๋วย อึ๊งภากรณ์ . สืบค้นเมื่อ 2 มิถุนายน 2562. จาก https://www.pier.or.th/? post_ type= abridged&p=6547.
สุนิดา พิริยะภาดา. (2561). มูลค่าความเต็มใจที่จะจ่ายของนักท่องเที่ยว เพื่อการจัดการแหล่งท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำ: กรณีศึกษาเกาะล้าน จังหวัดชลบุรี. วารสารพัฒนาการเศรษฐกิจปริทรรศน์. 12(2), 82-97
อนันธชัย นะวะสด. (2553). การศึกษาความเต็มใจจ่ายเพื่อการป้องกันปัญหามลพิษทางอากาศสำหรับชุมชนโดยรอบท่าเรือและนิคมอุตสาหกรรมแหลมฉบัง จังหวัดชลบุรี. วารสารเศรษฐศาสตร์และนโยบายสาธารณะ. 8(15), 32-55
Weixian Wei. (2016). Willingness to pay to control PM 2.5 pollution in Jing-Jin-Ji Region, China. Article in Applied Economics Letters. 24(11): 1-9 · September 2016.
X. J. WANG. (2015). Air Quality Improvement Estimation and Assessment using Contingent Valuation Method, a casestudy in Beijing. Environmental Monitoring and Assessment. (2006) 120: 153–168.
Siqi Zheng. (2014). Self Protection Investment Exacerbates Air Pollution Exposure Inequality in Urban China. NBER Working Paper. No. 213. 01 June 2015.
