การศึกษาและรวบรวมองค์ความรู้ภูมิปัญญาด้านศิลปะการแสดงเชิงวัฒนธรรมในจังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

               งานวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ความรู้ภูมิปัญญาด้านศิลปะการแสดงเชิงวัฒนธรรมในจังหวัดเชียงใหม่ 2) รวบรวมและเผยแพร่องค์ความรู้ เรื่องภูมิปัญญาด้านศิลปะการแสดงเชิงวัฒนธรรมในจังหวัดเชียงใหม่ โดยผู้วิจัยศึกษาข้อมูลจากเอกสารทางวิชาการและการลงพื้นที่เก็บข้อมูลภาคสนามโดยใช้เครื่องมือทั้ง การสัมภาษณ์ การสอบถาม การสังเกต จากปราชญ์ชาวบ้านแต่ละอำเภอในจังหวัดเชียงใหม่ แล้วนำผลที่ได้มารวมรวมและทำการวิเคราะห์ตามวัตถุประสงค์

ผลการวิจัยพบว่า ศิลปะการแสดงที่โดดเด่นมี 20 อำเภอ โดยอีกจำนวน 5 อำเภอไม่พบศิลปะการแสดงที่โดดเด่น โดยได้ค้นพบการแสดงทั้งหมด 5 ลักษณะ ได้แก่ 1) การฟ้อนแบบพื้นเมืองและฟ้อนชนเผ่า 2) ด้านการตีกลอง 3) ด้านขับซอพื้นบ้าน 4) ด้านวงดนตรีพื้นบ้านล้านนา  5) ด้านการละเล่นพื้นบ้านล้านนาและการละเล่นของชนเผ่า จากการศึกษาด้านบทบาทศิลปะการแสดงต่อสังคมโดยเชื่อมโยงกับการท่องเที่ยวได้วิเคราะห์การเชื่อมโยงออกเป็น 3 ด้านที่เป็นมูลเหตุในการนำไปใช้ในการแสดง ได้แก่ 1) ศิลปะการแสดงเพื่อการต้อนรับ 2) ศิลปะการแสดงเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวในท้องถิ่นวัฒนธรรม ประเพณีและพิธีกรรม 3) ศิลปะการแสดงเพื่อเป็นแหล่งรวมในการทำกิจกรรมของชุมชนเพื่อการเรียนรู้ จากการศึกษาด้านศิลปะการแสดงต่อการคงอยู่ การสร้างสรรค์สิ่งใหม่และการเผยแพร่ พบว่าศิลปะการแสดงของแต่ละอำเภอนั้นแสดงถึงอัตลักษณ์และเอกลักษณ์ของปราชญ์ชาวบ้าน พ่อครู แม่ครูและศิลปินพื้นบ้านของแต่ละชุมชน ศิลปะการแสดงที่มีทั้งเป็นรูปแบบดั้งเดิมที่ยังคงอยู่และมีการสร้างสรรค์ขึ้นมาใหม่ตามการเปลี่ยนแปลงของยุคสมัย ระบบการศึกษา การพัฒนาท้องถิ่นทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคมและประเทศ โดยศิลปะการแสดงของจังหวัดเชียงใหม่เกิดจากรากเหง้าของการคิด การสร้างสรรค์จากความรู้ ความสามารถ ภูมิปัญญาของปราชญ์ชาวบ้าน พ่อครู แม่ครูและศิลปินพื้นบ้าน โดยสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น มีการถ่ายทอดศิลปะการแสดงอยู่บ้าง ซึ่งหลายๆแห่งพ่อครู แม่ครูได้สร้างแหล่งเรียนรู้หรือศูนย์การเรียนรู้ขึ้นเพื่อถ่ายทอดภูมิปัญญาศิลปะการแสดงให้คงอยู่ พร้อมกับการสร้างสรรค์ศิลปะการแสดงใหม่ๆ เพื่อเผยแพร่ศิลปะการแสดงของแต่ละอำเภอให้คงอยู่และเป็นที่รู้จักกับเยาวชนในอนาคต บุคคลทั่วไปในทุกๆภูมิภาคทั้งคนไทยและชาวต่างชาตินานาประเทศ