รูปแบบการจัดการศึกษาเชิงพื้นที่บนฐานความร่วมมือเพื่อพัฒนาความเป็นผู้ประกอบการ
คำสำคัญ:
การศึกษาเชิงพื้นที่, พัฒนาความเป็นผู้ประกอบการบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารูปแบบการจัดการศึกษาเชิงพื้นที่บนฐานความร่วมมือเพื่อพัฒนาความเป็นผู้ประกอบการ เก็บข้อมูลด้วยการใช้รูปแบบการสำรวจทั้งสำรวจชุมชน สำรวจสภาพการปกครอง สำรวจทางเศรษฐกิจพื้นฐาน สำรวจประชากร และนำมาวิเคราะห์งาน (Job Analysis) รวมถึงการวิเคราะห์เอกสาร (Documentary Analysis) และศึกษาปรากฏการณ์ และพฤติกรรมต่างๆ ที่เกิดขึ้นในบริบท และสถานการณ์ในพื้นที่ รวมไปถึงการเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลจำนวน 6 กลุ่ม ของพื้นที่ที่ศึกษา ได้แก่ พื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษ จังหวัดตราด และนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า สภาพการจัดการศึกษาเชิงพื้นที่บนฐานความร่วมมือเพื่อพัฒนาความเป็นผู้ประกอบการดำเนินกิจกรรมด้านการจัดการศึกษาเชิงพื้นที่บนฐานความร่วมมือเพื่อพัฒนาความเป็นผู้ประกอบการ มีการสร้างนโยบายและแผนการศึกษาในพื้นที่ จากการมีส่วนร่วมระหว่างสถานศึกษา ผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา กับ หน่วยงานภาครัฐ หน่วยงานภาคเอกชน และองค์กรในชุมชนเพื่อทำความตกลงกันในส่วนที่ต้องการจัดการศึกษาเชิงพื้นที่ให้ความรู้แก่ผู้เรียน โดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากนโยบายของรัฐบาล กระทรวงศึกษาธิการ และส่วนราชการจากส่วนกลาง ให้หน่วยงานภาครัฐ หน่วยงานภาคเอกชน และองค์กรในชุมชน รวมถึงสถานศึกษา ผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา ร่วมกันจัดสร้างแนวทาง นโยบาย และแผนการจัดการศึกษาเชิงพื้นที่ รวมถึงกิจกรรมการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาความเป็นผู้ประกอบการ เพื่อให้ผู้เรียนมีความเข้าใจในเนื้อหา วัตถุประสงค์ของการแนวทางและกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อสืบทอดองค์ความรู้แนวคิด ความเชื่อ ประเพณี จารีต วัฒนธรรม ตามบริบททางสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมของชุมชน ที่สามารถ ต่อยอดไปสู่ความเป็นผู้ประกอบการ
รูปแบบการจัดการศึกษาเชิงพื้นที่บนฐานความร่วมมือเพื่อพัฒนาความเป็นผู้ประกอบการ พบ ว่า มี 3 รูปแบบ คือ 1) การจัดการศึกษาที่สร้างการปฏิบัติการ (Practices) สำหรับกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อการพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นผู้ประกอบการ 2) การจัดการศึกษาที่เสริมสร้างวิถีทางของผู้กระทำการ (Agency) สำหรับส่งเสริมความร่วมมือเพื่อสร้างการพัฒนาผู้เรียนสู่ผู้ประกอบการและ 3) การจัดการศึกษาที่ถ่ายทอดรูปแบบความรู้ ตามความต้องการในบริบทของพื้นที่ซึ่งแต่ละรูปแบบการจัดการศึกษา จะประกอบไปด้วย 5 ขั้นตอน คือ ขั้นที่ 1 ขั้นพื้นฐาน (Basic) ขั้นที่ 2 การสร้างความตระหนักด้านสมรรถนะ (Competency Awareness) ขั้นที่ 3 การสร้างสรรค์โปรแกรมช่วยเหลือ (Creative Application) ขั้นที่ 4 การเริ่มต้น (Start Up) ขั้นที่ 5 การเติบโต (Growth) สามารถทำให้การจัดการศึกษาเชิงพื้นที่เกิดความร่วมมือและพัฒนาความเป็นผู้ประกอบการได้อย่างยั่งยืน
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542. กรุงเทพฯ: บริษัท สยามสปอรต์ซินดิเคท จำกัด.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542 (ฉบับที่ 2) และที่แก้ไขเพิ่มเติม พุทธศักราช 2545. กรุงเทพฯ: บริษัทสยามสปอรต์ซินดิเคท จำกัด.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2553 (ฉบับที่ 3). กรุงเทพฯ: บริษัท สยามสปอรต์ซินดิเคท จำกัด.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ.
กล้า ทองขาว. (2558). การจัดการศึกษาแบบยึดพื้นที่เป็นฐาน : แนวคิด แนวทาง และกรณีศึกษา. วารสารราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 2(2), 23-40.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2561). รายงานวิจัย การจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาความเป็นผู้ประกอบการ (Entrepreneurship Education). กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค.
Jones, M. R. and Karsten, H. (2008). GIDDENS’S STRUCTURATION THEORY AND INFORMATION SYSTEMS RESEARCH. MIS Quarterly., 32(1), 127-157.
