รูปแบบการบริหารสถานศึกษาเพื่อพัฒนาสมรรถนะการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการศึกษา เพื่อการประกอบการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของครู
School Administration Model for Developing Teachers' Competence in Teaching with Entrepreneurship Education Integrating The Philosophy of Sufficiency Economy
คำสำคัญ:
รูปแบบการบริหารสถานศึกษา; การศึกษาเพื่อการประกอบการ; หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง; สมรรถนะครูบทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งมีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหา และความต้องการเกี่ยวกับการบริหารสถานศึกษาแบบการศึกษาเพื่อการประกอบการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 2. เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาตามแนวทางการศึกษาเพื่อการประกอบการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของครู และ 3. เพื่อประเมินผลการใช้รูปแบบฯ ที่มีต่อการพัฒนาสมรรถนะการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการศึกษาเพื่อการประกอบการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของครู ผู้วิจัยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบการวิจัยและพัฒนา (Research and Development: R&D) จำนวน 2 วงรอบ เก็บรวบรวมข้อมูลแบบผสมวิธี (Mixed Method) โดยวงรอบที่ 1 ผู้วิจัยสำรวจสภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการด้วยแบบสอบถามจาก ผู้บริหารสถานศึกษา 38 คน และครู 32 คน และสนทนากลุ่มผู้บริหารสถานศึกษา 18 คน และครู 7 คน จากนั้นนำผลการวิจัยมาออกแบบรูปแบบฯ แล้วประเมินคุณภาพของรูปแบบฯ โดยผู้เชี่ยวชาญ 5 คน วงรอบที่ 2 ผู้วิจัยประเมินผลการใช้รูปแบบฯ จากครู จำนวน 7 คน และนักเรียน จำนวน 30 คน โดยใช้ 1) แบบวัดความเข้าใจครู 2) แบบวัดความเข้าใจนักเรียน 3) แบบประเมินแผนการจัดการเรียนรู้ 4) แบบบันทึกการนิเทศและประเมินสมรรถนะการจัดการเรียนรู้
ผลการวิจัย พบว่า 1) ผู้บริหารและครูมีระดับความคิดเห็นเกี่ยวกับสภาพปัจจุบัน ปัญหา และความต้องการ อยู่ในระดับมาก ปานกลาง และมาก ตามลำดับ 2) รูปแบบการบริหารสถานศึกษาแบบการศึกษาเพื่อการประกอบการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ คือ แนวคิดและหลักการ วัตถุประสงค์ ขั้นตอนการบริหารสถานศึกษา และการวัดและประเมินผล โดยขั้นตอนการบริหาร ประกอบด้วย ขั้นที่ 1 การเตรียมความพร้อมและสร้างความตระหนัก (Awareness) ขั้นที่ 2 ผู้บริหารมีการบริหารจัดการสถานศึกษาในทุกด้าน (Holistic Approach) ขั้นที่ 3 การวัดและประเมินผลความสำเร็จ (Assessment) และ 3) ครูและนักเรียนมีความเข้าใจเกี่ยวกับการศึกษาเพื่อการประกอบการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงหลังโครงการสูงกว่าก่อนโครงการ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และครูมีสมรรถนะการออกแบบและสมรรถนะการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางการศึกษาเพื่อการประกอบการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสูงขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
This study aimed to a) explore the current conditions, problems, and needs regarding the school administration by using entrepreneurship education integrating the philosophy of sufficiency economy; 2) develop the school administration model by integrating entrepreneurship education (EE) with the sufficiency economy philosophy (SEP); 3) evaluate the effects of EE-SEP school administration model on teachers’ competence in teaching by integrating EE-SEP. The researchers employed two-cycle Research and Development (R&D) methodology, using a mixed-methods approach. R&D Cycle 1: The researchers conducted a survey on the current state, problems, and needs with 38 school administrators and 32 teachers. Also, the focus group discussions (FGD) were conducted with 18 school administrators and 7 teachers. The R1D1 results were used to create the EE-SEP model. The created model was validated by five experts. In R2D2, the researchers evaluated the effects of the EE-SEP model on 7 teachers and 30 Grades 4-6 students. The research instruments used in R2D2 were: a) teachers' understanding of EE-SEP test; b) students’ the understanding of EE-SEP test; c) Evaluation of teachers’ EE-SEP lesson plans; d) Evaluation of teachers’ competence in EE-SEP approach. The research findings revealed that administrators and teachers had high, moderate, and high levels of opinions, respectively, regarding the current state, problems, and needs related to school management based on EE integrated with SEP. The EE-SEP school management model consists of four components: Concepts and principles, Objectives, School management procedures (Step 1: Preparation and raising awareness; Step 2: Administrators manage the school using EE-SEP in all aspects (holistic approach); Step 3: Measurement and evaluation of the success of school management to develop EE-SEP), and Evaluation. The results showed that teachers and students had significantly higher understanding of EE-SEP after the program compared to before, at a statistical significance level of .05. Teachers’ competence in designing the EE-SEP lesson plans and implementing EE-SEP teaching approach also significantly improved at the .05 level.
เอกสารอ้างอิง
กลุ่มบริหารงานวิชาการ โรงเรียนบ้านหนองมะแซว. (2565). การสำรวจติดตามการประกอบการชีพของนักเรียนที่สำเร็จการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านหนองมะแซว. ศรีสะเกษ.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2561). รายงานวิจัย การจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาความเป็นผู้ประกอบการ (Entrepreneurship Education). พริกหวานกราฟฟิค.
ชนัญญา สุขสมวัฒน์, สุวิมล ว่องวาณิช และชยุตม์ ภิรมย์สมบัติ. (2563). แนวทางการจัดการเรียนการสอนเพื่อส่งเสริมความเป็นผู้ประกอบการของนักเรียน: คราวน์ซอร์สซิ่ง. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางการศึกษา (OJED), 15(2), 1-14.
ทิศนา แขมมณี. (2559). ถอดรหัสปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่การสอนกระบวนการคิด. โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นันทวดี พุ่มเกิด. (2562). รูปแบบการบริหารสถานศึกษาพอเพียงสู่ศูนย์การเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงด้านการศึกษาของโรงเรียนขยายโอกาส. [ปริญญาดุษฎีบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.
บุญชม ศรีสะอาด. (2553). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 7). สุวีริยสาส์น.
ปรียานุช ธรรมปิยา. (2557). การขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงด้านการศึกษา (พ.ศ. 2549 - พ.ศ. 2557). ศูนย์การพิมพ์เพชรรุ่ง.
ภัทรวรรธน์ จีรพัฒน์ธนธร และสรศักดิ์ เชี่ยวชาญ. (2561). การศึกษาการเป็นผู้ประกอบการเพื่อสังคมผู้ประกอบการ. ศึกษาศาสตร์ปริทัศน์, 33(2), 63-69.
วุฒิ วัฒนธนวุฒิ, ศักดิ์พันธ์ ตันวิมลรัตน์, นพดล เจนอักษร และประเสริฐ อินทร์รักษ์. (2561). การบริหารจัดการเรียนการสอนทักษะอาชีพในโรงเรียนการศึกษาภาคบังคับ, ครุศาสตร์อุตสาหกรรม พระจอมเกล้าพระนครเหนือ, 9(3), 240-248.
ศูนย์ขับเคลื่อนการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงด้านการศึกษา. (2564). การดำเนินการตามนโยบายขับเคลื่อนหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่สถานศึกษา ปี 2564-2565. กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2566). นโยบายและจุดเน้นของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567-2568 และนโยบายระยะเร่งด่วน (Quick Win) ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2561). ยุทธศาสตร์ชาติ ระยะ 20 ปี พ.ศ. 2561-2580. ราชกิจจานุเบกษา. (เล่มที่ 135 หน้า 8).
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2560-2579. พริกหวานกราฟฟิค.
สำนักงานศึกษาธิการภาค 1. (2561). รายงานผลการประเมินสถานศึกษาเป็นศูนย์การเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในพื้นที่รับผิดชอบสำนักงานศึกษาธิการภาค 1. สำนักงานศึกษาธิการภาค 1.
สำนักงานศึกษาธิการภาค 2. (2562). รายงานผลการประเมินสถานศึกษาที่เข้ารับการประเมินเป็นศูนย์การเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในพื้นที่รับผิดชอบสำนักงานศึกษาธิการภาค 2. สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักนโยบายและแผนการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2562). แผนบริหารจัดการโรงเรียนขนาดเล็ก. สำนักนโยบายและแผนการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.
Ememe, O. N., Ezeh, S. C., & Ekemezie, C. A. (2013). The role of head-teacher in the development of entrepreneurship education in primary schools. Academic research international, 4(1).
Gautam, M. k. (2015). Entrepreneurship Education: Concept, Characteristics and Implications for Teacher Education. Shaikshik Parisamvad. An International Journal of Education, 5(1), 21-35.
Johansen, V., & Schanke, T. (2013). Entrepreneurship education in secondary education and training. Scandinavian journal of education research, 57(4), 357-368.
Lackeus, M. (2015). Entrepreneurship in education what, why, when, how. European Commission: OECD.
Ruskovara, E., & Pihkala, T. (2015). Entrepreneurship education in schools: Emprirical evidence on the teacher's role. The Journal of Educational Research, 108(3), 236-249.
