การมีส่วนร่วมของพระสงฆ์ในงานหัตถกรรมชุมชนวิถีพุทธ

บทคัดย่อ

บทบาทของพระสงฆ์ในการส่งเสริมงานหัตถกรรมชุมชน ได้แก่ 1) บทบาทเป็นผู้นําของคนในสังคม พระสงฆ์ในทุกๆ สมัยถือว่าเป็นบุคคลที่มีคุณค่า ความน่าเชื่อถือ และเป็นที่เคารพของคนในสังคม 2) บทบาทเป็นครูของคนในสังคม คนในสังคมจึงพากันเข้าไปศึกษาเล่าเรียนหาความรู้อยู่ในกำแพงวัดพระสงฆ์ซึ่งเป็นผู้อยู่ภายในวัด จึงทำหน้าที่เป็นครูสอนคนในสังคมโดยปริยาย และ 3) บทบาทที่ถูกกำหนดโดยตำแหน่ง ประกอบด้วย ฐานะของตำแหน่ง กฎระเบียบหน้าที่ความรับผิดชอบ สิทธิและข้อผูกพัน การมีส่วนร่วมของพระสงฆ์ในการส่งเสริมงานหัตถกรรมชุมชนวิถีพุทธ ได้แก่ 1) ที่พึงบวช คือ พระสงฆ์เป็นหนึ่งในรัตนะ 3 เป็นสิ่งที่เคารพนับถือบูชาสูงสุดในพุทธศาสนาเป็นที่พึ่งทางใจ 2) สอนธรรม คือ พระสงฆ์นอกจากมีหน้าที่ในการศึกษาและปฏิบัติพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าแล้วยังมีหน้าที่สำคัญในการประกาศเผยแผ่พระธรรมคำสั่งสอน 3) นําปฏิบัติ คือ พระสงฆ์เมื่อศึกษาเข้าใจในธรรมวินัยของพระพุทธเจ้าแล้ว จะต้องปฏิบัติ ปฏิบัติซื่อตรง ปฏิบัติถูกต้องและปฏิบัติชอบในธรรมวินัย 4) พัฒนา คือ พระสงฆ์สามารถทำหน้าที่ ช่วยเหลือดำเนินการและให้คำปรึกษา 5) ปรึกษาดี คือ พระสงฆ์เป็นที่ปรึกษาให้คำแนะนําปรึกษาในเรื่องต่าง ๆ ได้เป็น อย่างดีเป็นที่เชื่อถือศรัทธามาและมีสถานที่อยู่แน่นอนสำหรับสังคมไทย และ 6) มีส่วนช่วยสังคม การช่วยสังคมของพระสงฆ์ ไม่ว่าด้านเศรษฐกิจ สอนรู้จักขยันหมั่นเพียร สอนให้รู้จักเก็บออมรู้จักประหยัด วิเคราะห์การมีส่วนร่วมของพระสงฆ์ในการส่งเสริมงานหัตถกรรมชุมชนวิถีพุทธ มีดังนี้ 1) ที่พึงบวช คือ พระสงฆ์ในเขตพื้นที่ เป็นที่เคารพบูชาของคนในชุมชน ที่เรียกว่า “สรณะ” 2) สอนธรรม คือ การสอนธรรม (แสดงธรรมเทศนา) ถือเป็นอีกบทบาทหนึ่งที่พระสงฆ์จะพึงกระทำ 3) นําปฏิบัติ คือ เมื่อมีการศึกษาพระธรรม แสดงธรรมเทศนาแล้ว พระสงฆ์ได้มีการนำพาให้ชาวบ้านนำหลักธรรมมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน 4) พัฒนา คือ พระสงฆ์ในเขตตำบลเพี้ยราม และตำบลใกล้เคียงมีบทบาทอย่างยิ่งในการนำพาร่วมกิจกรรมในการพัฒนา “บ้าน วัด ราชการ” หรือที่เรียกว่า “บวร” 5) ปรึกษาดี คือ ในยามที่เกิดปัญหาในหลาย ๆ ด้าน พระสงฆ์ คือ ที่ปรึกษาที่ดีของพุทธศาสนิกชน แก้ปัญหาด้วยกาย ด้วยวาจา และด้วยจิตใจ และ 6) มีส่วนช่วยสังคม คือ การช่วยสังคมนั้น พระสงฆ์ถือว่ามีบทบาทอย่างยิ่ง เช่น การบริจาคปัจจัย การสนับสนุนวัสดุอุปกรณ์ การแสดงธรรม การประสานงานเพื่อให้ได้มาซึ่งประโยชน์ส่วนรวม