กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน เรื่องสิทธิ และเสรีภาพ เพื่อพัฒนาทักษะการเผชิญปัญหาการถูกกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนกลุ่มบ้านไร่

นุชณภางค์  ฟูสามป๊อก; วศิน  ปัญญาวุธตระกูล

ผู้แต่ง

นุชณภางค์ ฟูสามป๊อก มหาวิทยาลัยนเรศวร, พิษณุโลก, ประเทศไทย
วศิน ปัญญาวุธตระกูล มหาวิทยาลัยนเรศวร, พิษณุโลก, ประเทศไทย

คำสำคัญ:

การจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน, ทักษะการเผชิญปัญหาการถูกกลั่นแกล้งทางไซเบอร์, สิทธิและเสรีภาพ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน และปัญหาของการจัดการเรียนรู้ เรื่องสิทธิและเสรีภาพ ของนักเรียนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนกลุ่มบ้านไร่ และ 2) เพื่อพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน เรื่องสิทธิและเสรีภาพ เพื่อพัฒนาทักษะการเผชิญปัญหาการถูกกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ ของนักเรียนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนกลุ่มบ้านไร่ อำเภอบางกระทุ่ม จังหวัดพิษณุโลก จำนวน 3 โรงเรียน พื้นที่วิจัย คือ โรงเรียนประชาสรรค์วิทยา โดยมีกลุ่มผู้ให้ข้อมูลประกอบด้วย กลุ่มผู้เรียน จำนวน 27 คน และกลุ่มครูผู้สอนวิชาสังคมศึกษา จำนวน 2 คน รวม 29 คน โดยมีเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ 1) แนวคำถามในการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) สำหรับกลุ่มครูผู้สอน 2) แนวคำถามการสนทนากลุ่ม (Focus Group) สำหรับกลุ่มผู้เรียน 3) กิจกรรมการเรียนรู้ “Stop Cyberbullying” 4) การสังเกตแบบมีส่วนร่วนร่วม (participation observation) ผลการวิจัยพบว่า กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน เรื่องสิทธิและเสรีภาพ เพื่อพัฒนาทักษะการเผชิญปัญหาการถูกกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ ของนักเรียนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนกลุ่มบ้านไร่ อำเภอบางกระทุ่ม จังหวัดพิษณุโลก เป็นกิจกรรมที่ใช้แนวคิดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานสามารถช่วยส่งเสริมทักษะการเผชิญปัญหาการถูกกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ของผู้เรียนได้ ผู้เรียนสามารถบอกได้ถึงการมีความเข้าใจในสิทธิของตนเองและผู้อื่นมากขึ้น เห็นความสำคัญของการเคารพสิทธิ และเรียนรู้วิธีปฏิบัติเพื่อปกป้องตนเองจากการถูกกลั่นแกล้ง โดยเฉพาะในโลกไซเบอร์ ผู้เรียนยังแสดงความเห็นอกเห็นใจต่อผู้ที่ถูกกลั่นแกล้ง และพัฒนาวิธีการจัดการอารมณ์และความรู้สึกเชิงบวกเพื่อรับมือกับสถานการณ์ที่ยากลำบาก

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2008). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. โรงพิมพ์คุรุสภา ลาดพร้าว.

จิติมา วรรณศรี. (2014). การบริหารงานวิชาการในสถานศึกษา. รัตนสุวรรณการพิมพ์.

ฉันทนา ปาปัดถา, & นภาพร ภู่เพชร์. (2019). การสังเคราะห์สาเหตุ ผลกระทบ การป้องกัน และการแก้ไขปัญหาการกลั่นแกล้งทางไซเบอร์ในกลุ่มวัยรุ่นไทย. ใน เอกสารประกอบการประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ครั้งที่ 11. คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุพรรณบุรี.

ธนพงศ์ ดีเลิศ. (2021). ประสิทธิผลการบริหารโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 3 (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ.

ริเดช พาหุยุทธ์. (2017). การศึกษาและพัฒนาการเผชิญปัญหาเชิงบวกของนักเรียนวัยรุ่น โดยการให้คำปรึกษากลุ่มเชิงรุก (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

วาสนา ภูมี. (2012). ผลของการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน (Problem-Based Learning) เรื่องอัตราส่วนและร้อยละที่มีต่อความสามารถในการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์และความสามารถในการให้เหตุผลทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

สำนักข่าวอิศรา. (2021). ติดอันดับต้นของเอเชีย! เด็กไทยกว่า 80% เคยเจอ ‘การบูลลี่’ เกือบครึ่งมองเป็นเรื่องปกติ. สำนักข่าวอิศรา. https://www.isranews.org/article/isranews-article/105059-isranews-bullying.html

ฤทัยชนนี สิทธิชัย. (2019). พฤติกรรมการรังแกกันบนโลกไซเบอร์ของวัยรุ่น. สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Wongsawan, S. (2017). Problem-based learning: PBL. IRES Thailand. Retrieved November 3, 2024, from http://www.ires.or.th/?p=801

Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Transactional theory and research on emotions and coping. European Journal of Personality.

Mckinney, S. E. (2008). Developing teachers for high-poverty schools: The role of the internship experience. Urban Education, 43(1), 68–82. https://doi.org/[DOI]

Mishna, F., Cook, C., Gadalla, T., Daciuk, J., & Solomon, S. (2012). Risk factors for involvement in cyberbullying: Victims, bullies, and bully–victims. Children and Youth Services Review, 34(x), xx–xx. https://doi.org/[DOI]

Tailor. (2021). Cyberbullying: 50 wellbeing lessons for the diverse primary classroom. Routledge.