แนวทางการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนขอนแก่นวิทยาลัย สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาขอนแก่น

Guidelines for Developing the Morality and Ethics of Students at Khonkaen Wittayalai School under The Khon Kaen Secondary Educational Service Area Office

บทคัดย่อ

    การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาสภาพคุณธรรม จริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนขอนแก่นวิทยาลัย เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ และเพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนขอนแก่นวิทยาลัย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้บริหาร ครู บุคลากร และผู้ปกครองนักเรียนโรงเรียนขอนแก่นวิทยาลัย สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาขอนแก่น ปีการศึกษา 2567 จำนวน 119 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการสนทนากลุ่ม ใช้แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง จากผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์ในการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม จำนวน 9 คน วิเคราะห์ข้อมูล โดยการวิเคราะห์เนื้อหา
    ผลการวิจัย พบว่า 1) ระดับความคิดเห็นที่มีต่อสภาพคุณธรรม จริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนขอนแก่นวิทยาลัย สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาขอนแก่น โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านเรียงจากด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากไปน้อย พบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านความกตัญญู รองลงมาคือ ด้านความประหยัด ด้านความมีน้ำใจ ด้านความซื่อสัตย์ ด้านความมีวินัย และด้านที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดคือ ด้านความรับผิดชอบ 2) แนวทางการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมของนักเรียนโรงเรียนขอนแก่นวิทยาลัย สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาขอนแก่น คือ (1) ด้านความมีวินัย สถานศึกษาควรสร้างข้อตกลงด้านความมีระเบียบวินัยร่วมกัน เกี่ยวกับการปฏิบัติตามกฎระเบียบของโรงเรียน (2) ด้านความซื่อสัตย์ สถานศึกษาควรสร้างจิตสำนึกให้นักเรียนไม่ขโมยสิ่งของ/เงินทองของผู้อื่นมาเป็นของตนเอง ไม่ทุจริตในการสอบ (3) ด้านความกตัญญู สถานศึกษาควรจัดกิจกรรมวันกตัญญูกตเวที แสดงความเคารพต่อผู้มีพระคุณ
เช่น ครู อาจารย์ พ่อแม่ มีการส่งเสริมให้ตอบแทนผู้มีพระคุณด้วยการตั้งใจเรียน (4) ด้านความรับผิดชอบ สถานศึกษาควรปลูกฝังให้นักเรียนรับผิดชอบต่องานที่ได้รับมอบหมาย เอาใจใส่ จดจ่อตั้งใจ มุ่งมั่นต่อหน้าที่การงาน กล้ารับผิดเมื่อตนเองกระทำผิด (5) ด้านความประหยัด สถานศึกษาควรส่งเสริมให้นักเรียนเห็นคุณค่าและประโยชน์ของการประหยัดอดออม จัดโครงการธนาคารโรงเรียน และ (6) ด้านความมีน้ำใจ สถานศึกษาควรมีการจัดกิจกรรมการบำเพ็ญประโยชน์ กิจกรรมจิตอาสา ปลูกฝังการรู้จักแบ่งปัน มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ต่อผู้อื่น

    This research aimed to study the morality ethics among students at Khonkaen Wittayalai School and explore guidelines for developing morality and ethics among students at Khonkaen Wittayalai School. The study employed quantitative and qualitative research methodologies. The research sample consisted of 119 participants, including administrators, teachers, staff, and parents of students at Khonkaen Wittayalai School in the academic year 2024. A questionnaire was used as the research instrument, and data were analyzed using mean and standard deviation and focus group discussions. Additionally, structured interviews were conducted with 9 experts experienced in promoting morality and ethics. Data were analyzed using content analysis.
    The research findings revealed that : 1) Overall, the opinions of morality and ethics among students at Khonkaen Wittayalai School was high. When considering each dimension, the highest mean score was in the dimension of gratitude, followed by frugality, kindness, honesty, and discipline. The lowest mean score was in the dimension of responsibility. 2) The guidelines to develop the morality and ethics of students at Khonkaen Wittayalai School include: (1) For discipline, the school should establish a mutual agreement on discipline regarding adherence to school rules and regulations. (2) For honesty, the school should cultivate a sense of honesty among students by preventing theft and cheating. (3) For gratitude, the school should organize gratitude activities for Gratitude Day, such as showing respect to teachers, parents, and other benefactors, and encouraging students to repay their gratitude by being committed to their studies. (4) For responsibility, the school should instill in students a sense of responsibility for assigned tasks, encouraging focus, dedication, and accountability for their duties, including the courage to admit mistakes when they occur. (5) For frugality, the school should promote the value and benefits of saving and establish a school bank project. (6) For kindness, the school should organize community service activities, volunteerism, and foster a spirit of sharing and kindness towards others.