การจัดการเรียนรู้ตามหลักอิทธิบาท 4 โรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

                การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาสภาพ เปรียบเทียบ และเสนอแนวทางการจัดการเรียนรู้ตามหลักอิทธิบาท 4 โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา  ระดับมัธยม ศึกษาตอนต้น  จังหวัดอุบลราชธานี ระเบียบวิธีวิจัยเป็นรูปแบบวิธีวิทยาการวิจัยแบบผสม ในการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ครูบรรพชิต จำนวน 38 รูป และครูคฤหัสถ์ จำนวน 32 คน จากโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา จังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งได้จากการกำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างตามตารางของ Krejcie and Morgan โดยการสุ่มแบบง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ใช้ค่าความถี่ และหาค่าร้อยละ และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทดสอบด้วยค่าที (t-test independent) และการทดสอบเอฟ (F-test) ส่วนการวิจัยเชิงคุณภาพ กำหนดกลุ่มเป้า หมาย 15 รูป/คน โดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือเก็บขอมูลเป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึกโดยการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณา และเขียนในลักษณะความเรียงประกอบบริบท (Content Analysis Techniques)

                ผลการวิจัยพบว่า

                1. สภาพการจัดการเรียนรู้ตามหลักอิทธิบาท 4 โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น  จังหวัดอุบลราชธานี นั้น โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก เรียงจากมากไปหาน้อย ได้ ดังนี้ 1) ด้านวิมังสา (ความไตร่ตรอง)  2) ด้านฉันทะ (ความพอใจ)  3) ด้านจิตตะ (ความคิด) 4) ด้านฉันทะ (ความพอใจ) ตามลำดับ

                2. ผลการเปรียบเทียบระดับการปฏิบัติต่อการจัดการเรียนรู้ตามหลักอิทธิบาท 4 โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น  จังหวัดอุบลราชธานี จำแนกตามสถานภาพ  โดยภาพรวม มีระดับการปฏิบัติไม่แตกต่างกัน  และเมื่อแยกเป็นรายด้าน คือ ด้านวิริยะ (ความพากเพียร) มีระดับการปฏิบัติที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05  ซึ่งสอดคล้องกับสมมติฐานที่ตั้งไว้ จำแนกตามวุฒิการศึกษา โดยภาพรวม มีระดับการปฏิบัติไม่แตกต่างกัน  และเมื่อแยกเป็นรายด้าน คือ ด้านวิริยะ (ความพากเพียร) มีระดับการปฏิบัติที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ซึ่งสอดคล้องตามสมมติฐานที่ตั้งไว้  และจำแนกตามประสบการณ์การทำงาน โดยภาพรวมมีระดับการปฏิบัติไม่แตกต่างกัน เมื่อแยกเป็นรายด้าน ด้านจิตตะ (ความคิด) มีระดับการปฏิบัติที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ซึ่งสอดคล้องตามสมมติฐานที่ตั้งไว้

                3. แนวข้อเสนอแนะในการพัฒนาการจัดการเรียนรู้ตามหลักอิทธิบาท 4  โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น จังหวัดอุบลราชธานี จากข้อเสนอแนะการจัดการเรียนรู้ในแต่ละข้อดังนี้ 3.1) ฉันทะ (ความพอใจ) ควรมุ่งเน้นจัดการเรียนรู้นักเรียนตระหนักและสนใจในการเรียน เกิดความอยากรู้อยากเรียน 3.2) ด้านวิริยะ (ความพากเพียร) ควรมุ่งเน้นจัดการเรียนรู้ที่หลากหลายกระตุ้นผู้เรียนอยากเรียนรู้ 3.3) ด้านจิตตะ (ความคิด) ควรมุ่งเน้นสอนให้ผู้เรียนรู้จักคิดวิเคราะห์ คิดสร้างสรรค์ คิดอย่างมีเหตุผล เป็นระบบ และมีแบบแผน 3.4) ด้านวิมังสา (ความไตร่ตรอง) ควรมุ่งเน้นสอนให้นักเรียนใช้ปัญญาแก้ไขปัญหาต่างๆ อย่างมีเหตุผล