กลวิธีการใช้ภาษาในการเล่าข่าวการเมืองของรายการข่าวเป็นข่าว

ผู้แต่ง

  • ลักษณี กมลาศน์ ณ อยุธยา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, มหาสารคาม, ประเทศไทย
  • ภาคภูมิ หรรนภา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, มหาสารคาม, ประเทศไทย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ เพื่อศึกษากลวิธีการใช้ภาษาในการเล่าข่าวการเมืองของรายการ “ข่าวเป็นข่าว” โดยมุ่งเน้นที่การรวบรวม วิเคราะห์ และสังเคราะห์ผลจากข้อมูลข่าวที่ถอดเป็นตัวอักษรจากรายการที่ออกอากาศผ่านเว็บไซต์ Top News ในช่วงวันที่ 1 กุมภาพันธ์ – 30 เมษายน 2564 จากทั้งหมด 130 ข่าวที่คัดเลือกจาก 65 ตอน วิธีดำเนินการวิจัยใช้การวิเคราะห์เชิงปริมาณและเชิงคุณภาพในการหาความถี่และลักษณะของกลวิธีการใช้ภาษาในข่าวการเมืองที่มีลักษณะเสียดสี ซึ่งรวมถึงกลวิธี เช่น การใช้คำถามเชิงวาทศิลป์, การใช้ถ้อยคำแสดงความคิดเห็น, การใช้ถ้อยคำประชดประชัน, การใช้ถ้อยคำพูดกระทบ, การใช้ถ้อยคำเหน็บแนม, การใช้ถ้อยคำแสดงความรู้สึก, การใช้ถ้อยคำเชิงเปรียบเทียบ, การใช้คำเรียก, การใช้ถ้อยคำล้อเลียน และการซ้ำคำ วลีและประโยค  ผลการศึกษาพบว่า กลวิธีที่ผู้ดำเนินรายการใช้มากที่สุดคือการใช้คำถามเชิงวาทศิลป์ (26.92%) รองลงมาคือการใช้ถ้อยคำแสดงความคิดเห็น (25.38%) และการใช้ถ้อยคำประชดประชัน (23.08%) ผลลัพธ์เหล่านี้สะท้อนให้เห็นถึงความตั้งใจของผู้ดำเนินรายการในการกระตุ้นให้ผู้ชมเกิดการคิด วิเคราะห์  และตั้งข้อสังเกตต่อประเด็นทางการเมือง โดยอิงจากแนวคิดที่ว่าการเสียดสีเป็นการใช้ภาษาที่กล่าวอย่างอ้อมเพื่อชี้ให้เห็นถึงความเขลาและข้อบกพร่องของมนุษย์และสังคม นอกจากนี้ งานวิจัยยังได้อธิบายถึงการใช้ภาษาประชดประชันและการล้อเลียนที่ช่วยเพิ่มมิติส่วนตัวและกระตุ้นให้เกิดการวิพากษ์วิจารณ์ในเชิงลึก  การวิจัยครั้งนี้เผยให้เห็นว่ารายการ “ข่าวเป็นข่าว” มีการใช้กลวิธีทางภาษาที่หลากหลาย ซึ่งไม่เพียงแต่ทำให้การรายงานข่าวมีความเข้าถึงง่ายและมีเสน่ห์เฉพาะตัว แต่ยังเป็นเครื่องมือสำคัญในการโน้มน้าวและกำหนดกรอบความรับรู้ของผู้ชมในประเด็นการเมืองที่ซับซ้อน ผลการศึกษานี้จึงมีส่วนช่วย ในการเสริมสร้างความเข้าใจถึงบทบาทของภาษาสื่อสารในข่าวการเมือง และเป็นแนวทางในการพัฒนารูปแบบการนำเสนอข่าวในอนาคต

เอกสารอ้างอิง

ญาดา ชาญบัญชี. (2551). ศึกษากลวิธีการใช้ภาษาในงานเขียนอารมณ์ขันของเกตุเสพย์สวัสดิ์ ปาลกะวงศ์ ณ อยุธยา. [ปริญญานิพนธ์มหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ].

ณัฐนันท์ ศิริเจริญ. (2557). การสื่อสารเพื่อการรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศจากสื่ออินเทอร์เน็ตของนักศึกษาระดับปริญญาตรี. [วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช].

ปวิรศา ประดิษฐศร. (2560). ปริเฉทการเล่าข่าวในรายการโทรทัศน์ : “เรื่องเล่าเช้านี้”และ “เรื่องเล่าเสาร์-อาทิตย์”. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ].

อชิระ ดวงหอม. พฤติกรรมการเปิดรับชม ความต้องการ และความพึงพอใจ ต่อทีวีดิจิทัลของผู้ชมในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. [วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์].

อุมาภรณ์ สังขมาน. (2559). กลวิธีทางภาษาในวัจนกรรมเสียดสีเพื่อสร้างความตลกขบขันของไทย. วารสารมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 23(1), 154.

Gerald, G. F. (1971). The satiric stories: The impropriety principle. Illinois: Scott, Foresman and Company.

Chilton, P. (2004). Analysing political discourse: Theory and practice. Routledge.

Clayman, S., & Heritage, J. (2002). The news interview: Journalists and public figures on the air. Cambridge University Press.

Highet, G. (1962). The anatomy of Satire. Princeton University Press.

Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. University of Chicago Press.

Montgomery, M. (2007). The discourse of broadcast news. Routledge.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-10-01

รูปแบบการอ้างอิง

กมลาศน์ ณ อยุธยา ล. ., & หรรนภา ภ. . (2025). กลวิธีการใช้ภาษาในการเล่าข่าวการเมืองของรายการข่าวเป็นข่าว. Journal of Buddhist Education and Research (JBER), 11(4), 270–278. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jber/article/view/284689