การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่านร่วมกับทฤษฎีรส เพื่อส่งเสริมความสามารถในการวิจักษ์วรรณคดี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

ชนินทร นุวัตดี; วิเชียร ธำรงโสตถิสกุล

ผู้แต่ง

ชนินทร นุวัตดี คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, พิษณุโลก ประเทศไทย
วิเชียร ธำรงโสตถิสกุล คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, พิษณุโลก ประเทศไทย

คำสำคัญ:

กิจกรรมการเรียนรู้, ทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่าน, ทฤษฎีรส, ความสามารถในการวิจักษ์วรรณคดี

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพัฒนา (R&D) มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ (1) เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพกิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่านร่วมกับทฤษฎีรส เพื่อส่งเสริมความสามารถในการวิจักษ์วรรณคดี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ตามเกณฑ์ 75/75 (2) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้กิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่านร่วมกับทฤษฎีรส (2.1) เปรียบเทียบความสามารถในการวิจักษ์วรรณคดีของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 หลังเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่านร่วมกับทฤษฎีรส กับเกณฑ์ร้อยละ 75 (2.2) ศึกษาความสามารถในการวิจักษ์วรรณคดีของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 (3) เพื่อประเมินความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่านร่วมกับทฤษฎีรส กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/4 โรงเรียนไทรงามพิทยาคม จำนวน 35 คน ได้มาจากการสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ กิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่านร่วมกับทฤษฎีรส แบบวัดความสามารถในการวิจักษ์วรรณคดี และแบบประเมินความคิดเห็นของนักเรียน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติทดสอบค่าที (One Sample t-test) ผลการวิจัยพบว่า (1) กิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่านร่วมกับทฤษฎีรส มี 5 ขั้นตอน คือ ขั้นสร้างความเข้าใจเบื้องต้นในการอ่าน ขั้นเชื่อมโยงประสบการณ์ ขั้นเรียนรู้อย่างมีปฏิสัมพันธ์ ขั้นให้และรับข้อมูลป้อนกลับ และขั้นทบทวนและเขียนบันทึกการตอบสนอง และมีประสิทธิภาพเท่ากับ 76.74/77.08 (2) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ที่ได้รับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่านร่วมกับทฤษฎีรส มีความสามารถในการวิจักษ์วรรณคดี ดังนี้ (2.1) นักเรียนมีความสามารถในการวิจักษ์วรรณคดีหลังเรียนสูงกว่าเกณฑ์ร้อยละ 75 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 (2.2) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีความเข้าใจวรรณคดี และซาบซึ้งในวรรณคดี 3. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีความเห็นต่อการเรียน ด้วยกิจกรรมการเรียนรู้ตามทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่านร่วมกับทฤษฎีรส เพื่อส่งเสริมความสามารถในการวิจักษ์วรรณคดี ภาพรวมอยู่ในระดับเห็นด้วยมากที่สุด ( = 4.71, S.D. = 0.46)

เอกสารอ้างอิง

กุสุมา รักษมณี. (2549). การวิเคราะห์วรรณคดีไทยตามทฤษฎีวรรณคดีสันสกฤต (พิมพ์ครั้งที่ 2). ธรรมสาร.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.

ชัยยงค์ พรหมวงศ์. (2556). การทดสอบประสิทธิภาพสื่อการเรียนการสอน. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย, 5(1), 7-20.

ญาณาทิพย์ วงศ์สุภา. (2565). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบออนไลน์โดยใช้ปรากฏการณ์เป็นฐานร่วมกับการสะท้อนคิดเพื่อเสริมสร้างการรู้ซึ้งถึงความรู้สึกในการกลั่นแกล้งกันบนโลกไซเบอร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย, 14(2), 427-445.

นเรศ ทองอินทร์. (2561). การเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์การเรียนวรรณคดีไทยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4ด้วยวิธีการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีตอบสนองของผู้อ่านร่วมกับการใช้เทคนิคคำถาม RCA. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal, 11(1), 490-504.

พิณพนธ์ คงวิจิตต์. (2564). การพัฒนารูปแบบการสอนอ่านอย่างมีศิลปะโดยใช้ทฤษฎีรสและกระบวนการอ่านวิเคราะห์เพื่อพัฒนาความสามารถในการอ่านทำนองเสนาะและความผูกพันในการอ่านของนักศึกษาปริญญาบัณฑิต. วารสารสุทธิปริทัศน์, 35(4), 1-18.

พรทิพย์ ศิริสมบูรณ์เวช. (2547). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวรรณคดีไทยตามทฤษฎีการตอบสนองของผู้อ่านเพื่อเสริมสร้างความสามารถด้านการตอบสนองต่อการคิดไตร่ตรองของนิสิตระดับปริญญาดุษฎีบัณฑิต (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. http://doi.org/10.14457/CU.the.2004.766

มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์. (2553). คู่มือการจัดระบบการเรียนการสอนที่ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้. โรงพิมพ์เทียนวัฒนา พริ้นท์ติ้ง.

รัตนะ บัวสนธ์. (2552). การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมการศึกษา. คำสมัย.

สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ. (2564). สรุปผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ม.3 ปีการศึกษา 2563. สืบค้นจาก https://www.niets.or.th/th/content/view/25414

สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ. (2565). สรุปผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ม.3 ปีการศึกษา 2564. สืบค้นจาก https://www.niets.or.th/th/content/view/25417

สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ. (2566). ผลการวิเคราะห์ผลการทดสอบ O-NET ชั้น ม.3 ปีการศึกษา 2565 เพื่อพัฒนาการเรียนการสอน. สืบค้นจาก https://www.niets.or.th/th/content/view/25981

สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ. (2567). ผลการวิเคราะห์ผลการทดสอบ O-NET ชั้น ม.3 ปีการศึกษา 2566 เพื่อพัฒนาการเรียนการสอน. สืบค้นจาก https://www.niets.or.th/th/content/view/26334

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2548). แนวการอ่านวรรณคดีและวรรณกรรมเล่ม 3. คุรุสภาลาดพร้าว.

สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา, กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). แนวทางการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2550. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.

สุรัตน์ สมศรี. (2566). การพัฒนาความสามารถด้านการอ่านอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ด้วยรูปแบบจัดการเรียนรู้การตอบสนองของผู้อ่าน เปรียบเทียบความสามารถด้านการอ่านอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6. วารสารสังคมศาสตร์วิจัย, 14(1), 130-146.

อาภรณ์ ใจเที่ยง. (2553). หลักการสอน (ฉบับปรับปรุง). โอเดียนสโตร์.